บทที่ 8

กลไกมนุษย์

การย่อยอาหาร

ปาก à หลอดอาหาร à กระเพาะอาหาร à ลำไส้เล็ก à ลำไส้ใหญ่

ต่อมน้ำลายจะผลิตน้ำลายประมาณ 1 – 1.5 ลิตร

ตารางแสดงผลการทดสอบการทำงานของเอนไซม์ในน้ำลายด้วยสารละลายเบเนดิกต์

หลอดทดลอง	สารที่ทดสอบ	ผลการทดสอบด้วยสารละลายเบเนดิกต์
1 2 3 4	น้ำลาย + น้ำแป้ง น้ำลายต้ม + น้ำแป้ง น้ำลาย + กรดไฮโดรคลอริก + น้ำแป้ง น้ำลาย + โซเดียมไฮดรอกไซด์ + น้ำแป้ง	ได้ตะกอนสีส้ม เป็นสีฟ้าของสารละลายเบเนดิกต์ เป็นสีฟ้าของสารละลายเบเนดิกต์ เป็นสีฟ้าของสารละลายเบเนดิกต์

เอนไซม์เป็นสารประเภทโปรตีน ทำหน้าที่ช่วยเร่งปฏิกิริยาระหว่างสาร

ปกติน้ำลายมี ph ระหว่าง 6.4 – 7.2 เอนไซม์ทำงานได้ดีในอุณหภูมิใกล้เคียงกับร่างกายก็ คือ ประมาณ 37 องศาเซลเซียส

เอนไซม์ส่วนใหญ่ถูกทำลายที่อุณหภูมิประมาณ 100 องศาเซลเซียส

กระเพาะอาหารขณะไม่มีอาหารมีขนาด 50 ลบ.ซม. จะสร้างเอนไซม์และกรดไฮโดรคลอริกเล็กน้อย ถ้ากระเพาะมีอาหารขยาย 10 – 40 เท่า จะสร้างเอนไซม์และกรดไฮโดรคลอริกมากเพื่อย่อยอาหาร

เอนไซม์ในกระเพาะอาหารทำหน้าที่ย่อยโปรตีน

ลำไส้เล็กจะย่อยอาหารให้เล็กที่สุด

ลำไส้ใหญ่จะดูดน้ำ แร่ธาตุและวิตามินให้เหลือแต่กาก และลำเลียงไปที่ลำไส้ตรง

เลือด ประกอบด้วย

- น้ำเลือดหรือพลาสมา

- เซลล์เม็ดเลือด

- เกล็ดเลือด

ของเหลว น้ำเลือด หรือพลาสมา

เลือด -----

ของแข็ง เม็ดเลือดแดง , ขาว

เกร็ดเลือด

น้ำเลือดประกอบด้วยน้ำ 91 ส่วน

น้ำเลือด ลำเลียงอาหารหรือของเสียประเภทยูเรีย ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์

เซลล์เม็ดเลือดแดง ลำเลียงออกซิเจนในกระเพาะอาหาร ถ้าออกซิเจนมีน้อยก็จะเป็นเลือดคล้ำ เม็ดเลือดแดงสร้างที่ไขกระดูก อายุเม็ดเลือด 120 วัน ก็จะถูกไปทำลายที่ม้าม ฮีโมโกลบิน (โปรตีน + เหล็ก) ทำให้มีสีแดง

เซลล์เม็ดเลือดขาว ทำหน้าที่กำจัดเชื้อโรค สร้างที่ต่อมน้ำเลี้ยง บริเวณไขกระดูกกับม้าม

เกล็ดเลือด ทำให้เลือดแข็งตัว ไม่ใช่เซลล์เป็นส่วนไซโทรพลาสซึมใช้เก็บเลือด

หลอดเลือด มี 3 ชนิด

1. หลอดเลือดอาร์เทอรี่ à นำเลือดออกจากหัวใจ

2. หลอดเลือดเวน à นำเลือดเข้าหัวใจ

3. หลอดเลือดคะฟิลลารี่à เชื่อมระหว่าง อาร์เทอรี่กับเวน

อาร์เทอรี่ส่วนใหญ่เป็นสีแดง ยกเว้น จากหัวใจไปปอด

เวนส่วนใหญ่เป็นเลือดสีดำ ยกเว้น จากปอดไปหัวใจ (เป็นเวนที่มีสีแดง)

คะฟิลลารี่ (หลอดเลือดฝอย)

วิลเลียม ฮาร์วีย์

เป็นนักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษ ค้นพบการหมุนเวียนเลือดมีการไหลไปทางเดียวกัน

L.A

บนซ้าย

R.A

บนขวา

หัวใจห้องบน = เอเทียม (ออร์เคิล)

หัวใจห้องล่าง = เวนตริเคิล

L.V

ล่างซ้าย

R.V

ล่างขวา

ซีกขวา = ไรท์

ซีกซ้าย = เลฟ

หัวใจ ทำหน้าที่สูบฉีด

หลอดเลือดที่นำเข้าสู่หัวใจจะมีความดันต่ำ

หลอดเลือดที่นำออกจากหัวใจจะมีความดันสูง

เครื่องวัดความดันเลือด เรียกว่า สฟิคโมนาโนมิเตอร์

ความดันเลือด

ขณะบีบตัว ขณะคลายตัว

เรียกว่า ซีสทอริค เรียกว่า ไดแอสทอริค

เลือดออกจากหัวใจ เลือดเข้าหัวใจ

ชายวัยรุ่นปกติ 120/80 มม.ปรอท

หญิงวัยรุ่นปกติ 110/70 มม.ปรอท

ขณะหัวใจคลายตัวจะไม่เกิน 90

ความดันเลือดวัดเป็นมิลลิเมตร

110 / 70 มิลลิเมตรของปรอท

110 ความดันขณะหัวใจบีบตัวให้เลือดออกจากหัวใจ

70 ความดันขณะหัวใจคลายตัวเข้าสู่หัวใจ

วัดความดันที่หลอดเลือดแดง ถ้าให้เลือด ต้องให้ที่หลอดเลือดดำ ชีพจรจะสีแดง

หายใจเข้า อากาศจะผ่านจมูก หลอดลม ปอด

แก๊สออกซิเจนจะทำปฏิกิริยาเผาผลาญ เรียกว่า กระบวนการหายใจ

แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ แพร่ออกจากเยื้อหุ้มเซลล์เข้าหลอดเลือดและละลายอยู่ในน้ำเลือดแพร่เข้าสู่ถุงลมในปอด ผ่านทางลมหายใจออก

เซลล์สมองจะขาดเลือดไปหล่อเลี้ยงสมองได้ไม่เกิน 4 นาที

ดึงแผ่นยางลง กระบังลมลดต่ำลง ในช่องอกเพิ่มขึ้น ความดันอากาศบริเวณรอบๆ ปอดต่ำลง

ดึงแผ่นยางขึ้น กระบังลมเลื่อนสูงขึ้น ช่องอกลดลง ความดันอากาศบริเวณรอบๆปอดสูงขึ้น

หายใจเข้า กระดูกซี่โครงเลื่อนสูงขึ้น กระบังลมต่ำลง ช่องอกมีมากขึ้น ความดันอากาศลดต่ำลง

หายใจออก กระดูกซี่โครงเลื่อนต่ำลง กระบังลมเลื่อนสูงขึ้น ช่องอกน้อยลง ความดันอากาศสูงขึ้น

กำจัดของเสียทางไต ไตมีลักษณะคล้ายเมล็ดถั่วมีอยู่ 2 ข้าง อยู่ด้านหลังช่องท้อง ยาว 10 ซม. กว้าง 6 ซม. หนา 3 ซม. แร่ธาตุและสารที่เป็นประโยชน์จะถูกผนังของหน่วยไตดูดซึมกลับไปหลอดเลือด เรียกว่า น้ำปัสสาวะ กระเพาะปัสสาวะจุได้ 500 ลบ.ซม. วันหนึ่งร่างกายขับน้ำปัสสาวะ 1 – 1.5 ลิตร ในแต่ละนาทีจะมีเลือดมาที่ไต 1200 cm³

กำจัดของเสียทางผิวหนัง หลอดเลือดฝอยจะนำของเสียมายังต่อมเหงื่อ และของเสียแพร่สู่เลือดเข้าต่อมเหงื่อ และนำเหงื่อออกจากผิวหนัง ผิวหนังยังระบายความร้อนจากร่างกายโดยความร้อนเสียไปทางผิวหนังประมาณ 87.5 %

กำจัดของเสียทางลำไส้ใหญ่ อาหารจะถูกย่อยในที่ต่างๆ ส่วนที่เหลือหรือย่อยไม่ได้เคลื่อนเข้าสู่ลำไส้ใหญ่ ลำไส้ใหญ่จะมีการบีบตัวเพื่อที่อาหารไม่มีประโยชน์ เรียกว่า อุจจาระออกสู่นอกร่างกาย

กำจัดของเสียทางปอด น้ำและแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ออกจากเซลล์แพร่เข้าสู่เลือด ลำเลียงไปปอด เกิดการแพร่ของน้ำและแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์เข้าสู่ถุงลมที่ปอด เคลื่อนผ่านหลอดลมเคลื่อนไปที่จมูก

จัดทำโดย

พัชราภรณ์ วรมาลี (ครั้งที่ 2)